Human settlement and land use Objective Questions

मानवी वस्ती व भूमी उपयोजन वस्तूनिष्ठ प्रश्न

Human settlement and land use Objective Questions

प्रकरण- 3

मानवी वस्ती व भूमी उपयोजन वस्तूनिष्ठ प्रश्न

स्वाध्यायाच्या व्यतिरिक्तचे जास्तीचे प्रश्न व त्यांची उत्तरे

अयोग्य घटक ओळखा

1) मानवी वस्तींच्या स्थानावर परिणाम करणारा घटक-

 अ) प्राकृतीक

ब) सांस्कृतीक

क) सामाजिक

ड) राजकीय

उत्तर- क) सामाजिक-

2) घरांमधील अंतराच्या आधारावर वस्त्यांचे प्रकार

अ) दाट वस्ती

ब) अर्धकेंद्रीत वस्ती

क) त्रिकोणी वस्ती

ड) विखुरलेली वस्ती

उत्तर- क) त्रिकोणी वस्ती

3) वस्त्यांचे प्रकार-

अ) त्रिकोणी वस्ती

ब) वर्तुळाकार वस्ती

क) विस्तृत वस्ती

ड) आकारहीन वस्ती

उत्तर- क) विस्तृत वस्ती

4) नागरी भूमी उपयोजन

अ) संस्थात्मक क्षेत्र

ब) वाहतूक

क) चालू पडजमीन

ड) व्यापारी क्षेत्र 

उत्तर- क) चालू पडजमीन

5)    वस्तींचा प्रकार

        अ) खेडेगाव

        ब) उपनगर

        क)  शहर

        ड)  झालर वस्ती

उत्तर- ड)  झालर वस्ती

6) नागरी भागात संस्थात्मक क्षेत्रात येणारे भूमी उपयोजन-

अ) वस्तू निर्मितीचे कार्य चालते ती जमीन

ब) शैक्षणिक संस्था चालतात ती जमीन

क) छावणी कार्य वापरली जाणारी जमीन

ड) विदयापिठांची जमीन

उत्तर- अ) वस्तू निर्मितीचे कार्य चालते ती जमीन

7) पर्यटन शहरे

अ) आग्रा

ब) धुळे

क) माथेरान

ड) पाचगणी

उत्तर- ब) धुळे

---

8) आयताकृती वस्ती वैशिष्टे

अ) घरे ओळीत आणि सरळ रेषेत

ब) रस्ते एकमेकांना समांतर

क) आधुनिक काळातील नियोजीत शहरे

ड) दोन नंदयाच्या संगमावर वसलेली

उत्तर- ड) दोन नंदयाच्या संगमावर वसलेली

9) महानगरात प्रामुख्याने चालणारे कार्य

अ) वाहतूक

ब) औदयोगिक

क) शेती

ड) प्रशासकीय

उत्तर- क) शेती

10) ओसाड (नापीक) जमीन क्षेत्र

अ) वनांखालील क्षेत्र

ब) ओसाड वाळवंट

क) डोंगराळ भूमी

ड) घळीयुक्त जमीन

उत्तर- अ) वनांखालील क्षेत्र

11) पर्यटन हे प्रमुख कार्य असणारी वस्ती

        अ)  माथेरान

        ब)  मनमाड

        क) कुलूमनाली

        ड)  अंजिठा

उत्तर- ब)  मनमाड

योग्य पर्याय निवडा-

1) चालू पड शिवाय पड जमीन म्हणजे-

अ) सात वर्षापेक्षा जास्त काळ पडीक

ब) एक वर्षपेक्षा कमी काळ पडीक

क) पाच वर्षापेक्षा अधिक काळ पडीक

ड) एक वर्ष पेक्षा जास्त व पाच पेक्षा कमी काळ पडीक

उत्तर- ड) एक वर्ष पेक्षा जास्त व पाच पेक्षा कमी काळ पडीक

2)  यापैकी ग्रामीण भूमी उपयोजनाचे कोणते वैशिष्ट्य आहे

   अ) संस्थात्मक क्षेत्र

   ब) सीमांकित भूखंड

   क) संमिश्र भूमी उपयोजन 

    ड) कायमस्वरूपी गायरान व  चराऊ जमीन

उत्तर- ड) कायमस्वरूपी गायरान व  चराऊ जमीन

3)  एखाद्या रस्त्यालगत किंवा रेल्वे लाईन अथवा कालव्याला लागून ही वस्ती आढळते.

अ)  आयताकृती वस्ती

ब)   आकारहीन वस्ती

क)   वर्तुळाकार वस्ती

ड)   रेषीय वस्ती

उत्तर- ड)   रेषीय वस्ती

4)   दोन नद्यांच्या किंवा रस्त्यांच्या संगमावर किंवा समुद्रकाठी अशा वस्त्या आढळतात.

अ)   आकारहीन वस्ती 

ब)   त्रिकोणी वस्ती

क)   रेषीय वस्ती

ड)   आयताकृती वस्ती

उत्तर- ब)   त्रिकोणी वस्ती

5)   प्रत्यक्ष लागवड केलेले व ज्यातून उत्पादन घेतले आहे असे शेतीखालील क्षेत्र

अ)   चालू पड जमीन

ब)  पिकाऊ अनुत्पादक जमीन

क)   कायमस्वरूपी गायरान व सराव जमीन

ड)   निव्वळ लागवडीखालील क्षेत्र

उत्तर- ड)   निव्वळ लागवडीखालील क्षेत्र

6)  अशी जमीन जेथे कोणत्या न कोणत्या वस्तू निर्मितीचे कार्य चालते, जेथे लोक स्वतःच्या उपजीविकेसाठी काम करतात.

अ)   संस्थात्मक  क्षेत्र

ब)   निवासी क्षेत्र

क)   औद्योगिक क्षेत्र

ड)   मनोरंजना खालील क्षेत्र

उत्तर- क)   औद्योगिक क्षेत्र

7)  ग्रामीण व नागरी असे दोन्ही प्रकारचे उपयोजन येथे आढळते

    अ)   मनोरंजनाखालील क्षेत्र

    ब)   ग्रामीण नागरी झालर क्षेत्र

    क)   संस्थात्मक शेत्र

    ड)   व्यापारी क्षेत्र 

उत्तर- ब)   ग्रामीण नागरी झालर क्षेत्र

8) प्रशासकीय शहर

अ) पिप्री चिचंवड

ब) मुबंई

क) शिर्डी

ड) लोणावळा

उत्तर- ब) मुबंई

9) प्रत्यक्ष पिकाखालील क्षेत्र प्रकार-

अ) चराऊ जमीन

ब) पिकाऊ अनुत्पादक जमीन

क) निव्वळ लागवडी खालील क्षेत्र

ड) वने

उत्तर- क) निव्वळ लागवडी खालील क्षेत्र

10) ग्रामीण नागरी झालर क्षेत्राचे वैशिष्ट

अ) शहराच्या सिमेच्या आतिल भाग

ब) मोठया शहरांपासून दूर असलेली नगर

क) महानगरांच्या सीमांवर लहान आकाराची नगरे

ड) ग्रामिण व नागरी असे दोन्ही भूमी उपयोजन

उत्तर- ड) ग्रामिण व नागरी असे दोन्ही भूमी उपयोजन

---

योग्य सहसंबंध ओळखा

      ( A – विधान R – कारण )

1) A : वस्तीचे विविध प्रकार असतात.

    R : प्राकृतिक घटकांचा वस्तीच्या वितरणावर परिणाम होतो..

अ) केवळ A बरोबर आहे.

ब) केवळ R बरोबर आहे.

क) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण आहे.

ड) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण नाही.

उत्तर – ड) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण नाही.

---

2)  A : नगरे वाढतात त्याचबरोबर त्यांची कार्यही वाढतात.

       R : एका नगराला केवळ एकच कार्य असते.

अ) केवळ A बरोबर आहे.

ब) केवळ R बरोबर आहे.

क) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण आहे.

ड) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण नाही.

---

3) A :  विविध शहरे विविध कार्यांसाठी  प्रसिद्ध असतात

    R :  राज्याच्या आणि देशाच्या राजधान्या प्रशासकीय सेवा पुरवितात

अ) केवळ A बरोबर आहे.

ब) केवळ R बरोबर आहे.

क) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण आहे.

ड) A आणि R हे दोन्ही बरोबर आहेत आणि R हे A चे अचूक स्पष्टीकरण नाही.

---

अधिक वाचा-

Download PDF of All Text Books

बारावी भूगोल मानवी वस्ती व भूमी उपयोजन कारणे दया

मानवी वस्ती व भूमी उपयोजन प्रकरणातील फरक स्पष्ट करा.

---

Wrong or right

1) Development of centralized settlements started due to lack of security.-

Answer- The given statement is correct.

2) Economic characteristics and social structure of settlements do not change according to size. –

Answer- The given statement is wrong.

3) Expansion of urban areas along with development is called fringe spread –

Answer- The given statement is wrong.

4) Bhandup Kalyan Virar are suburbs of Mumbai Metropolis- 

Answer- The given statement is correct.

5) Transition to rural Nagi Zalar area is not always voluntary and problem-free- 

Answer- The given statement is correct.

6) There is one type of administrative service in rural and urban zalar areas-

Answer- The given statement is wrong.

7) According to diagram, concentric settlement is a type of settlement-

Answer- The given statement is wrong.

8) Green color is shown for gardens and open spaces in the map.

Answer- The given statement is correct.

9) Along with the growth of cities, their functions also increase. –

Answer- The given statement is correct.

10) Bhumi Upyojan and Bhumi Agchadan are same- 

Answer- The given statement is wrong.

Identify the correct correlation

      ( A – Statement R – Reason )

1) A : There are different types of settlements.

    R : Natural factors affect the distribution of habitations.

A) Only A is correct.

B) Only R is correct.

C) Both A and R are correct and R is the correct explanation of A.

d) Both A and R are correct and R is not a correct explanation of A.

Answer – d) Both A and R are correct and R is not the correct explanation of A.

2) A : As cities grow, so do their functions.

       R : A city has only one function.

A) Only A is correct.

B) Only R is correct.

C) Both A and R are correct and R is the correct explanation of A.

d) Both A and R are correct and R is not a correct explanation of A.

Answer – a) Only A is correct.

3) A : Different cities are famous for different activities

    R : State and country capitals provide administrative services

A) Only A is correct.

B) Only R is correct.

C) Both A and R are correct and R is the correct explanation of A.

d) Both A and R are correct and R is not a correct explanation of A.

Answer- c) Both A and R are correct and R is the correct explanation of A.

---